woensdag 6 december 2017

Zwarte Piet




Nu Sinterklaas weer onderweg gaat naar Spanje, wil ik me toch één keertje tegen de hele discussie aanbemoeien.

Het heeft de afgelopen maanden argumenten geregend waarom Zwarte Piet moet blijven en waarom hij moet veranderen.
Twee groepen leken recht tegenover elkaar te staan met een enkeling ertussen die zich er niet me wilde bemoeien en een enkele extremist die behoorlijk olie op het vuur gooide.
Er zijn nog geen slachtoffers gevallen, maar hoe dichtbij zat de echte confrontatie.

In deze column ga ik gewoon eens lekker mijn eigen kijk geven op de hele discussie, mag iedereen er volgend jaar rond November lekker op gaan reageren :)

De stelling is dat er mensen zijn die een slechte ervaring hebben gehad met opmerkingen of in sommige gevallen racistische opmerkingen. (ja ik gooi het woord er gewoon uit)
Om die reden staan er mensen op die andere mensen willen beschermen tegen deze ervaringen.
Dan zijn er ook mensen die daar weer boos om worden omdat zij de tere kinderzieltjes willen beschermen tegen de (argumenten van) de discussie.
Er zijn mensen die zich publiekelijk uitspreken en dan zijn er mensen boos die daar weer op reageren, waarmee ze weer mensen boos maken.

Mijn mening is dat we in een tolerant land leven en bij tolerantie hoort inlevingsvermogen en respect voor andere meningen.

Ik vind dat een traditie ook traditie mag blijven.
Ik vind ook dat een traditie mag moderniseren naar de huidige tijd.
Ik vind dat het niet zo relevant is hoe een traditie ontstaan is, maar meer hoe wij deze beleven.
Ik vind ten slotte ook dat kinderen met vallen en opstaan het leven leren te leiden.

Ja eigenlijk vind ik nogal wat.
Laat ik het een beetje nuanceren dan.

De traditie
Een traditie is leuk, het bindt ons samen en geeft ons een identiteit.
Ik hou van tradities, en doe er graag aan mee. (Wij kijken thuis bijvoorbeeld met de Kerst elk jaar de film "Jingle All The Way"met de -by Far- slechtste acteur Arnold Schwarzenegger).

De moderne traditie
Een traditie mag wat mij betreft moderniseren, een voorbeeld is dat in mijn woonplaats Sinterklaas met de tram aankomt, in plaats van op zijn witte paard. Ik vind dat prima.
De stoomboot mag een binnenvaartschip zijn, Zwarte Piet mag er anders uitzien dan standaard zwart met rode lippen en oorringen.
Ziet hij er wel zo uit, vind ik dat geen probleem.

Het ontstaan van de traditie
Er wordt gezegd dat de traditie en met name het uiterlijk en de rol van Zwarte Piet door racisme is ontstaan. Om die reden is er geen plaats meer voor hem, in zijn huidige vorm.
Ik vind dat niet zo relevant, het gaat erom hoe wij het beleven en Zwarte Piet geeft een goed gevoel bij mensen (Nou ja dat verhaal met die zak en roe kan wat spanning geven, ook als hij of zij oranje is).

Kinderen en het Sinterklaasfeest
Het kan heel goed zijn dat een kind een vraag stelt over het uiterlijk van Piet, ik vind dat prima, kinderen willen graag dingen weten.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Maar nu de rare kanten van de hele discussie
Laten we afspreken dat we niet direct naar het verleden grijpen, maar naar de huidige tijd kijken, dat maakt het wat makkelijker.

Die Piet he, Die ziet er dan "standaard" uit als een donkere man met kroeshaar, oorringen, Rode lippen, een belachelijk pak en spreekt heel raar.

In mijn kennisenkring heb ik een aantal mensen die Piet heten, en je voelt hem al aankomen, ze zien er echt totaal anders uit.
Ik kan me voorstellen dat als je Piet heet en je wordt als een karikatuur neergezet op die manier, dat je dat niet fijn vind. Je leven stopt zoals je het kent eigenlijk.
Dus een van de eerste moderniseringen die we moeten doen is de naam Piet loskoppelen van die naam. Dus we krijgen Zwarte Piet, Zwarte Jan, Zwarte Kees, Zwarte Klaas (die laatste is wat lastiger in verband met het "Klaas" deel van Sinterklaas, maar goed, we willen niemand tegen het hoofd stoten).
Maar die kleur was niet goed hebben mensen verteld, dus dan gaan we richting Oranje Piet, Blauwe Jan, Rode Kees, Blauwe Klaas.
Daarnaast willen we het loskoppelen van de afkomst van iemand, we willen elke link naar mogelijke racistische trekjes vermijden.
Dus naast Zwarte Piet, Jan, Kees, Klaas, willen we ook Groene Achmed, Beige Heinrich, Grijze Stoffel en Witte Jaqcues.
Ik realiseer me nu dat het allemaal mannen zijn, dat gaan we dus recht trekken, en we komen dan bij Groene Helga, Oranje Yasin, Grijze Alejandro en Zwarte Gijs.
In het kader van de transgenders, wil ik dan een klap geven op unisex namen, zoals Paarse Kim, Turqoise Sascha, en help me even met unisex namen in andere culturen...
Uiteraard zijn er "Pieten" met lang blond haar, kaal, Hoofddoekje en noem zo maar op, die ook Chinees of Grieks spreken.

Dat gezelschap komt dan elke jaar November naar ons land, maar we laten in het midden of deze uit Spanje komen, want de Spanjaarden willen we geen karikatuur maken.

Dat Witte paard kan natuurlijk ook een bruine ezel zijn, of Prius, want we willen met ons feest ook het milieu wat aandacht geven toch?
Pepernoten vervangen we door wortels en bonen, beter voor de kinderen.
Hoe Sinterklaas eruit gaat zien, wil ik nog niet echt nadenken, voordat er weer een discussie losbarst over de Bischoppen. (Nu is het imago van Sinterklaas wat beter dan de gemiddelde Bisschop, dus die zullen niet zo snel klagen lijkt me).

Maar we willen wel de kinderen beschermen tegen de discussie, dus vragen gaan we niet meer beantwoorden.
Vragen van mijn kinderen waren ondermeer: Hebben wij wel een schoorsteen, anders kan Piet geen kado's brengen, of is ons dak niet te glad papa?
Denk je dat ik lief ben geweest? en Wanneer mag ik mijn schoen zetten.
In ieder geval geen vragen over de kleur van zwarte Piet.

Kinderen zullen ook nu geen mening hebben over de kleuren van de pieten, of dat er een meisje tussen zit, of roetvegen.
Vragen ze waarom een Piet zwart of groen is, kun je altijd zeggen dat er mensen in alle kleuren en vormen zijn.
Een hondje kijkt ook nooit raar als er een andere hond aankomt die groter/kleiner/andere kleur is etc.
Ik zie dat dus rustig een modern tintje krijgen, geen probleem.

Waar ik wel moeite mee heb is dat er mensen zijn die andere mensen een racist hebben genoemd, omdat ze een mening hebben over een traditie zoals hij was.
Terwijl we in Nederland echt wel ons best doen (in het algemeen) om maar niet de indruk te wekken dat dit speelt.
En het komt nog voor op een zeer groot schaal helaas, maar we zijn een lerende gemeenschap.
En kinderen? Laat ze lekker in de zandbak spelen of de ballenbak, krijgen ze weerstand van. Laat ze vragen stellen en zich ontwikkelen. Daar hebben ze dan later weer gemak van :)

Ok dan, een keertje terug grijpen naar de oorsprong.
Ik kan niet uitsluiten dat er geen racisme aan ten grondslag heeft gelegen.

Als ik buiten iemand zie wandelen in een katoenen broek denk ik niet direct aan de katoenplantages en de vele slaven die daar hun leven hebben gegegen onder de meest vreselijke omstandigheden.
Als ik een auto zie rijden denk ik niet direct terug aan het feit dat de eerste auto's gemaakt werden door mensen die daartoe werden gedwongen.
Als ik een Spanjaard op vakantie zie, denk ik niet aan belegeringen en martelpraktijken.
En als ik Zwarte Piet zie, dan denk ik niet na aan het verleden en de oorsprong, maar lach even en zie kinderen met al hun spanningen en enthousiasme het feest beleven.

Kern van het verhaal? Laat het Sinterklaasfeest maar op een niet gedwongen manier moderniseren. Alles zal goed komen.
Maar niet aan de Gemeenten overlaten, dan ken ik vanwege mijn werk uit de zorg, dan krijgen we chaos :)

Aanvullend: Lubach weet het wel leuk te verwoorden allemaal: